चारवटा सुसमाचारमध्ये मत्ती र लूकाले येशूको जन्मको बारेमा सबिस्तार वर्णनहरू उपलब्ध गराएका छन् । दुवै लेखकको दृष्टिकोण फरक–फरक भए तापनि एउटा तथ्यलाई व्यक्त गर्न भने तिनीहरूले भुलेका छैनन् । पवित्र आत्माको अलौकिक हस्तक्षेपद्वारा येशू कन्या मरियमको गर्भमा आश्चर्यमय ढङ्गमा गर्भधारण हुनुभयो भनी लेखकद्वयले प्रस्ट पारेका छन् । येशू कन्याबाट जन्मनुभएको थियो भन्ने विवरणलाई सबिस्तार ढङ्गमा प्रस्तुत गर्ने अगिल्ला लेखकहरू मत्ती र लूका नै थिए । येशूको गर्भधारण पवित्र आत्माको शक्तिको परिणाम स्वरूप भएको थियो भनी मत्तीले प्रस्ट पारेका छन् । तिनले लेखेका छन्:
येशू ख्रीष्टको जन्म यस प्रकारले भयोः उहाँकी आमा मरियमको मगनी योसेफसँग भएको थियो, तर उनीहरूको विवाह हुन अघि मरियम पवित्र आत्माद्वारा गर्भवती भएकी थाहा भयो । तर तिनका पति योसेफ धार्मिक मानिस भएका हुनाले, तिनलाई शर्ममा पार्ने इच्छा नगरी तिनलाई गुप्तमै त्याग्ने इच्छा गरे । तर जब उनले यी कुरा विचार गर्दैथिए, सपनामा परमप्रभुका दूत देखा परे, र उनलाई यसो भने, “योसेफ, दाऊदका छोरा, तिम्री पत्नी मरियमलाई स्वीकार गर्न नडराऊ, किनभने जो तिनको गर्भमा हुनुहुन्छ, उहाँ पवित्र आत्माबाट हुनुहुन्छ । तिनले एउटा पुत्र जन्माउनेछिन्, र तिमीले उहाँको नाउँ येशू राख्नेछौ, किनभने उहाँले आफ्ना मानिसहरूलाई तिनीहरूका पापहरूबाट बचाउनुहुनेछ ।” अगमवक्ताद्वारा परमप्रभुले बोल्नुभएको वचन पूरा हुनलाई नै यी सबै भएका हुन्: “हेर, एउटा कन्याले गर्भधारण गर्नेछिन्, र त्यसले एउटा पुत्र जन्माउनेछिन्, र उहाँको नाउँ इम्मानुएल राखिनेछ,” जसको अर्थ हो, “परमेश्वर हामीहरूसँग ।” योसेफ निद्राबाट ब्यूँझे, र परमप्रभुका दूतले उनलाई भनेबमोजिम उनले मरियमलाई आफ्नी पत्नीको रूपमा स्वीकार गरे । मरियमले पुत्र नजन्माउञ्जेल योसेफले तिनीसँग सहवास गरेनन् । योसेफले उहाँको नाउँ येशू राखे” (मत्ती १:१८–२५) ।
मत्तीको यस विवरणअनुसार येशू अलौकिक ढङ्गमा यस ग्रहमा प्रवेश गर्नुभएको थियो भन्नाका लागि निम्न लिखित पाँचवटा बुँदालाई ध्यान दिनुहोस् ।
(१) मगनी भएको बेलामा मरियम गर्भवती भइन् ।
योसेफ र मरियम वैवाहिक बन्धनमा बाँधिनुअगि तिनीहरूको मगनी भएको बेलमा मरियम गर्भवती भइन् भनेर होसियारीपूर्वक लेखिएको छ, “उहाँकी आमा मरियमको मगनी योसेफसँग भएको थियो, तर उनीहरूको विवाह हुन अघि मरियम पवित्र आत्माद्वारा गर्भवती भएकी थाहा भयो” (पद १८) ।
योसेफ याकूबका पुत्र थिए । तिनी धार्मिक मानिस थिए र दाऊदको वंशका थिए । तिनी गालीलको नासरतका बासिन्दा थिए । मरियम यहूदाको कुल र दाऊदको घरानाका थिइन् । लूका ३ अध्यायमा उनको वंशावली अभिलिखित छ । मरियम र योसेफ दुवै नै यहूदी जातिका भएकाले तिनीहरूको मगनीलाई यहूदी संस्कृतिअनुसार नै बुझिनुपर्छ । विवाहको व्यवस्था मिलाउने काम बुबाआमाले नै गर्थे । मगनीपश्चात् समाजले उक्त जोडीलाई पति र पत्नीको रूपमा हेर्थ्यो यद्यपि तिनीहरू सँगसँगै बस्न भने पाउँदैनथ्ये । मगनी र विवाहको बिचमा सामान्यतया एक वर्षको परीक्षणकाल हुन्थ्यो जुन बेला केटी गर्भवती भएको थाहा हुन आयो भने विवाहलाई रद्द गर्न सकिन्थ्यो । तर विवाहलाई आँच नपुर्याउने त्यस्तो कुनै तत्त्व नदेखिएको खण्डमा विवाह सम्पन्न भई नव जोडी सँगसँगै बस्न सुरु गर्थे । यहूदीहरूको चलनअनुसार मगनी यति कडा संस्कार थियो कि त्यसको विघटनको लागि सम्बन्ध-विच्छेदको औपचारिक घोषणाको खाँचो पर्थ्यो ।
(२) योसेफ छक्क परे ।
मरियम “गर्भवती भएकी थाहा भयो” (पद १८) । योसेफले मरियमको गर्भावस्था पत्ता लगाएपछि तिनी छक्क परे । चकित हुनु स्वाभाविक थियो किनभने तिनको उनीसित अझै सहवास भएको थिएन । यस्तो अवस्थामा योसेफले निम्न लिखित तीनवटा विकल्पमध्ये कुनै एउटालाई छान्नुपर्थ्योः
- सार्वजनिक गर्न सक्थे ।
मरियमले विश्वासघात गरिन् भनेर योसेफले मरियमको अवस्थालाई सार्वजनिक गर्न सक्थे । यस्तो अवस्थामा व्यवस्थाअनुसार उनलाई ढुङ्गाले हानेर मार्न सकिन्थ्यो (व्यवस्था २२:२३-२४) यद्यपि पहिलो शताब्दीमा यस्तो अभ्यास दुर्लभ थियो । सम्भवतः उनले सार्वजनिक सम्बन्ध-विच्छेदको लाजलाई खेप्नुपर्थ्यो ।
- मगनीलाई निरन्तरता दिन सक्थे ।
मरियमको अवस्था त्यस्तो भए तापनि उनीसित सम्बन्ध-विच्छेद नगरीकन योसेफले मगनीको अवस्थालाई निरन्तरता दिन सक्थे । तर यो विकल्पमा योसेफले मोशाको व्यवस्था तोडेको हुनुपर्थ्यो भनी तिनलाई लाग्यो (लेवी २०:१०) ।
- गुप्तमा त्याग्न सक्थे ।
योसेफले मरियमलाई गुप्तमा त्याग्न सक्थे । यस विकल्पमा तिनले मरियमलाई दुई जना साक्षीको उपस्थितिमा लिखित प्रमाण-पत्र पेस गर्नुपर्थ्यो (गन्ती ५:११-३१ सित तुलना गर्नुहोस्) । तिनले यही विकल्प रोज्ने निधो गरे । यसले एकातिर तिनको धार्मिकताको रक्षा गर्थ्यो भने अर्कोतिर मरियमप्रति तिनको फिक्रीको ।
(३) मरियमको गर्भधारण पवित्र आत्माबाट भएको थियो ।
“मरियम पवित्र आत्माद्वारा गर्भवती” भइन् (पद १८) । मरियमको गर्भधारण प्राकृतिक नियमअनुसार भएको थिएन, तर अलौकिक नियमअनुसार । उनको गर्भधारण पवित्र आत्माबाट नै भएको थियो भन्ने कुरामा दुईवटा कारणले गर्दा उनी निश्चित थिइन् ।
- कुनै पुरुषसित उनको सहवास भएको थिएन ।
- स्वर्गदूतले उनलाई निश्चयता दिलाएका थिए ।
(४) अगमवक्ताको भविष्यवाणी पूरा भयो ।
“अगमवक्ताद्वारा परमप्रभुले बोल्नुभएको वचन पूरा हुनलाई नै यी सबै भएका हुन्: ‘हेर, एउटा कन्याले गर्भधारण गर्नेछिन्, र त्यसले एउटा पुत्र जन्माउनेछिन्, र उहाँको नाउँ इम्मानुएल राखिनेछ,’ जसको अर्थ हो, ‘परमेश्वर हामीहरूसँग'” (पदहरू २२-२३) ।
यहाँ मत्तीले यशैयाको भविष्यवाणी (७:१४) उद्धृत गरेका छन् । यशैयाको खण्डमा उल्लिखित शब्द ‘कन्या’ अङ्ग्रेजी ‘भर्जिन’ को अनुवाद हो जसलाई हिब्रू भाषामा ‘अल्माह’ भनिन्छ । अल्माहको अर्थ हुन्छ— विवाहको निम्ति ठिक पारिएकी केटी । बाइबलीय प्रयोगमा यो शब्दले कहिल्यै पनि ‘विवाहित स्त्री’ लाई जनाउँदैनथ्यो; यसले सधैँ ‘अविवाहित स्त्री’ लाई जनाउँथ्यो ।
पद २३ मा ‘कन्या’ को लागि प्रयोग भएको ग्रिक शब्द हो— पार्थेनोस । नयाँ करारको ग्रिक बाइबलमा यसले सधैँ यही अर्थ दिन्छ । मत्तीले यही अर्थ दिन चाहेका थिए भन्नाका लागि दुईवटा कारण छन् ।
- पार्थेनोसको सर्वमान्य अर्थ ‘कन्या’ नै हो ।
- सन्दर्भले यस अर्थको समर्थन गर्छ (पदहरू १८, २० र २५) ।
(५) पुत्र नजन्माउञ्जेल योसेफले मरियमसित सहवास गरेनन् ।
योसेफले मरियमलाई पत्नीको रूपमा स्वीकार गरे तर “मरियमले पुत्र नजन्माउञ्जेल योसेफले तिनीसँग सहवास गरेनन्” (पद २५) ।
निद्राबाट बिउँझने बित्तिकै योसेफ आज्ञाकारी भए । सबै चालचलनलाई बेवास्ता गरी तिनले मरियमलाई आफ्नो घरमा लगे; तिनले मगनीको एक-वर्षे परीक्षणकाललाई पर्खेनन् । मरियमको त्यस्तो अवस्थामा उनको लागि के उत्तम हुनेथियो भनी योसेफले विचार गरे । तसर्थ तिनले मरियमलाई घरमा लगी हेरविचार गर्न थाले । तर बालकको जन्म नहुन्जेलसम्म योसेफ र मरियमको बिचमा सहवास भएन ।